Η πεποίθηση ότι η ζάχαρη δεν κάνει καλό στον ανθρώπινο οργανισμό έχει εδραιωθεί καθολικά στις σύγχρονες – δυτικές ως επί το πλείστον- κοινωνίες που τα τελευταία χρόνια ειδικά, κινούνται σε μια τροχιά που επιτάσσει την ισορροπημένη διατροφή και προσπαθεί με κάθε τρόπο να μετριάσει τα υψηλά ποσοστά παχυσαρκίας.
Σε ότι αφορά στην Ελλάδα, οι αριθμοί λένε πολλά: Το 5,9 % του πληθυσμού πάσχει από κάποια μορφή διαβήτη, το 5% των Ελλήνων δεν επιτρέπεται να τρώει ζάχαρη για άλλους λόγους υγείας (καρκίνος, καρδιακά προβλήματα κτλ) το 5 % των Ελλήνων δεν τρώει ζάχαρη για άλλους λόγους (υγιεινός τρόπος ζωής, γυμναστική). Συνολικά λοιπόν, το 15,9% του πληθυσμού δεν τρώει ζάχαρη συνεπώς στρέφεται σε εναλλακτικές μορφές γλυκαντικών με έμφαση στα φυσικά γλυκαντικά.
Γλυκαντικά υπάρχουν πολλά, στέβια όμως είναι μόνο μια. Πριν από κάποια χρόνια η λέξη αυτή θα μας ήταν μάλλον άγνωστη, σήμερα όμως, αποτελεί διεθνή τάση αφού σύμφωνα με μελέτες του USDA, αλλά και πολλών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, συνολικά ο παγκόσμιος πληθυσμός καταναλώνει περισσότερους από 160 τόνους ζάχαρης το χρόνο κάτι που σημαίνει με άλλα λόγια, περισσότερα από 50 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ ο WHO (World Health Organization) προβλέπει ότι η στέβια τείνει να αντικαταστήσει το 20% της αγοράς ζάχαρης σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στην Ελλάδα, αρκετά παράγωγα στέβιας κυκλοφορούν στο λιανικό εμπόριο αλλά αν κοιτάξει κανείς λίγο πιο προσεκτικά στα συστατικά, είναι ελάχιστα τα προϊόντα που δεν περιέχουν διάφορες ακατανόητες χημικές ουσίες και είναι αμιγώς φυτικά.
Υπάρχει όμως μια ελληνική εταιρία που παράγει 100% φυτική στέβια, έχει δημιουργήσει δικό της brand, κατακτά βήμα – βήμα την αγορά και προμηθεύει μια αλυσίδα ζαχαροπλαστείων όπου φτιάχνονται νοστιμότατα γλυκά αποκλειστικά από στέβια. Το όνομα αυτής; Isostevia!
Ο Αντώνης και ο Γιάννης Παναγώτας, συνιδρυτές της Ιsostevia, βραβεύθηκαν προ ημερών από τον Sir Στέλιο Χατζηιωάννου στο πλαίσιο του Βραβείου «Στέλιος Χατζηιωάννου, Επιχειρηματικό Ξεκίνημα της Χρονιάς 2016», ενώ νωρίτερα είχαν διακριθεί και από τα Startup Greek Awards 2016 από την Παπαστράτος.
Το Fortune Greece, συνάντησε τον Αντώνη Παναγώτα, Μηχανολόγο Μηχανικό και CEO της Isostevia ο οποίος, σχολιάζοντας τις διακρίσεις, ανέφερε ότι πρόκειται κυρίως για «ηθική ικανοποίηση».
Μέσα από τη δουλειά και την προσπάθεια που κάνεις, πρέπει κάπου κάπου να σταματάς και να βλέπεις αν πηγαίνεις στον σωστό δρόμο. Όταν ο Στ. Χατζηιωάννου αλλά και μια ομάδα πανεπιστημιακών και στελεχών στα βραβεία Παπαστράτος, αναγνωρίζουν αυτό που κάνεις, σίγουρα είναι πολύ σημαντικό και ενθαρρυντικό. Επίσης, οι μικρές εταιρείες δεν έχουν μόνο ανάγκη από αναγνώριση αλλά και από αναγνωρισιμότητα, και οι διακρίσεις βοηθούν σημαντικά σε αυτό».
Λέγεται ότι τα καλά ξεκινούν συνήθως από κάποιο κακό και αυτό συνέβη στην περίπτωση του Γιάννη Παναγώτα ο οποίος είναι μαθηματικός και ασκούσε το επάγγελμά του κάνοντας ιδιαίτερα σε φοιτητές του πανεπιστημίου της Λιβαδειάς. Όταν έκλεισε το πανεπιστήμιο, και έμεινε χωρίς δουλειά, άρχισε να σκέφτεται με τι θα ασχοληθεί. Ψάχνοντας, έπεσε σχεδόν τυχαία πάνω στην στέβια και άρχισε να διερευνά με τον αδερφό του, Αντώνη, τις πιθανές προοπτικές που θα είχε η καλλιέργειά της στην Ελλάδα.
«Ακριβώς επειδή η καλλιέργειά της έχει πάρει έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τροφίμων η πρώτη ιδέα ήταν αυτή, αλλά την απορρίψαμε γιατί είδαμε ότι θα αργήσει πολύ να «πιάσει» στην Ελλάδα». Ο Αντώνης Παναγώτας εξηγεί ότι πλέον συνεργάζονται με κάποιους αγροτικούς συνεταιρισμούς στο επίπεδο της έρευνας και σε πειραματικό στάδιο διότι δεν είναι ακόμα γνωστό τι φυτά μπορεί να βγάλει το κλίμα της Ελλάδας ή σε ποια περιοχή θα μπορούσε να αναπτυχθεί. Η στέβια είναι τροπικό φυτό και δεν επιβιώνει το χειμώνα στη χώρα μας, με αποτέλεσμα ενδεχομένως να μην μπορεί να γίνει ανταγωνιστική καλλιέργεια, όπως σε άλλες χώρες που θεωρείται πολυετής καλλιέργεια. «Και να καταφέρουμε δηλαδή να αποκτήσουμε καλής ποιότητας καλλιέργεια, για να στηθεί η παραγωγή, το προϊόν θα χρειαστεί να είναι δέκα φορές πιο ακριβό από αυτό που εισάγουμε» σχολιάζει ο Αντώνης.
Στη συνέχεια σκέφτηκαν να δημιουργήσουν μια αντιπροσωπεία αποκλειστικής εισαγωγής ενός έτοιμου γλυκαντικού στην Ελλάδα, αλλά και εκεί βρήκαν εμπόδια. «Ενώ δοκιμάσαμε πάρα πολλά προϊόντα δεν μας ικανοποιούσε κανένα γευστικά και αποφασίσαμε να συμμετάσχουμε σε ένα παγκόσμιο συνέδριο που είχε γίνει για τη στέβια για να δούμε αν μπορούμε να φτιάξουμε ένα ενδιαφέρον δικό μας προϊόν, το δικό μας brand».
Σίγουρα η τάση της όσο το δυνατόν λιγότερης κατανάλωσης ζάχαρης ευνόησε την ιδέα τους, κάτι που επιβεβαιώνεται και από τα μαγαζιά λιανικής «Υπάρχει ένα πολύ δυναμικό κοινό αυτήν τη στιγμή που είτε είναι vegan, είτε τρώει sugar free και gluten free προϊόντα, οπότε μέσα σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η εταιρεία μας» δηλώνει ο Αντώνης.
Οι ίδιοι εισάγουν καθαρή στέβια, η οποία είναι 300 φορές πιο γλυκιά από την ζάχαρη και λεπτόκοκκη σαν την πούδρα, χαρακτηριστικά που την αναγάγουν σε ένα πολύ δύσκολα διαχειρίσιμο υλικό. «Όταν το 95% της αγοράς εισάγει από την Κίνα, εμείς εισάγουμε την πρώτη ύλη από την Παραγουάη διότι εκεί η ενασχόληση με την στέβια γίνεται για περισσότερα από 1.500 χρόνια. Ξέρουν πάρα πολύ καλά το φυτό και το απόσταγμά του, ενώ οι Κινέζοι το έχουν πάει σε πιο μαζική παραγωγή- με ό,τι αυτό συνεπάγεται» εξηγεί ο CEO της Ιsostevia και συμπληρώνει: «στη συνέχεια, για να αραιώσουμε την πρώτη ύλη, χρησιμοποιούμε μια ουσία που βρίσκεται στα φρούτα και στα λαχανικά, έχει μηδενικό γλυκαιμικό δείκτη και μηδέν θερμίδες και κρατάει το χαρακτήρα που έχει η στέβια δίνοντάς της κρυσταλλική μορφή».
Αυτή είναι και η απάντηση σε όσους λένε ότι η στέβια δεν είναι φυσικό προϊόν και έχουν δίκιο καθώς το 90% των σχετικών προϊόντων που έχουν τοποθετηθεί στην αγορά, είναι στέβια που έχει αραιωθεί είτε με τεχνητά γλυκαντικά, είτε με ζάχαρη ή με χημικά με αποτέλεσμα να έχουν και θερμίδες και να χάνουν τον φυτικό χαρακτήρα. Δηλαδή, αν ο καταναλωτής ήθελε κάτι τέτοιο, θα συνέχιζε να τρώει ασπαρτάμη ή μαλτιτόλη που βρίσκεται εδώ και χρόνια στο εμπόριο.
Η διάθεση των προϊόντων Isostevia ξεκίνησε από τα φαρμακεία πριν από τρία χρόνια γιατί εκεί υπήρχε ζήτηση και στη συνέχεια πέρασε στα delicatessen και στα καταστήματα μεβιολογικά προϊόντα. Σήμερα το δίκτυο διανομής έχει εισέλθει δυναμικά και στις αλυσίδες των σούπερ μάρκετ Μy Market, Market in, METRO, Θανόπουλος και Μπαλάσκας, ενώ μέχρι το τέλος του χρόνου η Isostevia θα βρίσκεται σε όλες τις υπόλοιπες μεγάλες αλυσίδες. Συνολικά, τόσο στα αστικά κέντρα όσο και στην επαρχία, υπάρχουν 2.500 σημεία πώλησης των προϊόντων της εταιρείας.
Τα δυο αδέρφια από τη Λιβαδειά, ξεκίνησαν με κεφάλαιο 10.000 ευρώ, νοίκιασαν ένα ισόγειο σε πολυκατοικία και άρχισαν δειλά-δειλά, γεμίζοντας με τα χέρια τους τα βαζάκια και κολλώντας μόνοι τις ετικέτες. Σήμερα, τρία χρόνια μετά, το 2016 αναμένεται να κλείσει με περίπου 700.000 ευρώ τζίρο και με σοβαρές συζητήσεις για μεγάλες συμφωνίες στο εξωτερικό. Όπως δηλώνει χαρακτηριστικά ο Αντώνης Παναγώτας, «σε Γερμανία, Καναδά, Κύπρο και κάποιες χώρες στα Βαλκάνια όπου έχουμε δειγματίσει το προϊόν, έχουν μείνει όλοι ενθουσιασμένοι».
Στην εταιρεία απασχολούνται 12 άτομα στην παραγωγή στη Λιβαδειά και είναι όλοι ντόπιοι με την τοπική κοινότητα να έχει αγκαλιάσει την προσπάθεια και να στηρίζει τόσα το προϊόντα, όσο και τους ίδιους τους ιδιοκτήτες.
Όσο για τα ζαχαροπλαστεία Slim Bites, στην ουσία το άνοιγμα τους ήταν θέμα συγκυρίας. «Την εποχή που αρχίσαμε να ασχολούμαστε με την Isostevia, μια φίλη ήθελε να ανοίξει ζαχαροπλαστεία με γλυκά αποκλειστικά χωρίς ζάχαρη και ενώ είχε δοκιμάσει σχεδόν ό,τι υπάρχει στην αγορά, δεν είχε μείνει ευχαριστημένη» αναφέρει ο 35χρονος μηχανικός. Τα slim bites έχουν γλυκά μόνο με τη δική τους στέβια σε ένα ωραίο πάντρεμα της Isostevia με τη λιανική πώληση σε δεύτερο επίπεδο. Στον Αντώνη και στον Γιάννη ανήκει το ένα από τα τέσσερα καταστήματα της Αθήνας, αλλά προμηθεύουν όλα τα υπόλοιπα. Το κάθε κατάστημα έχει περίπου 300.000 ευρώ ετήσιο τζίρο και σε σχέση με κάθε προηγούμενο έτος, σημειώνεται αύξηση κατά 20% με 25% από τον αντίστοιχο περσινό μήνα.
Κάποιοι λένε ότι η κρίση δημιουργεί ευκαιρίες, αλλά ο Αντώνης Παναγώτας απαντά ότι η κρίση βάζει μόνο εμπόδια και συμπληρώνει ότι «αν υπάρχει πραγματικά καλή ιδέα, υπάρχει και τρόπος. Πάντα θα βρίσκονται άνθρωποι να σε στηρίξουν, μεγάλοι επιχειρηματίες να σε χρηματοδοτήσουν, να κάνεις συνέργειες». Το μήνυμα είναι ότι οι ιδρυτές της Isostevia απέρριψαν πολλές, ευκολότερες, επιλογές που είχαν στην αρχή και παρά το κόστος έχτισαν κάτι καινούριο.
«Όταν ξεκινάς, είσαι ο γραφίστας, τεχνολόγος τροφίμων, διορθώνεις τις βλάβες σχεδιάζεις και ένα μηχάνημα γιατί δεν μπορείς να αγοράσεις ένα έτοιμο αλλά πανάκριβο από το εξωτερικό. Όμως, δικαιωθήκαμε και μάθαμε πολλά καθώς ούτε από εμπόριο γνωρίζαμε, ούτε τι πρέπει να γραφεί πάνω μια ετικέτα. Αλλά αν έχεις θέληση, εργατικότητα και… πληρώσεις και κάποια λάθη, τα καταφέρνεις» καταλήγει.